Jelle Siebouts (IIIb)

Jelle Siebouts (IIIb) is de zoon van Siebout Abes en Ietje Jelles.

Jelle leeft in de tijd van de eenwording van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Het is de tijd die in de geschiedenisboeken bekend staat als de Gouden Eeuw. Het was inderdaad een tijd van grote bloei: economisch, cultureel en maatschappelijk. In het westen van Nederland vinden veel inpolderingen plaats. Ingenieur en molenmaker Jan Adriaenszoon Leeghwater vestigt zijn naam als drooglegger van grote stukken Nederland. De Verenigde Oostindische Compagnie rust talloze zeilschepen uit die de handel met het Verre Oosten tot een succes maken en de kooplui in Holland en Zeeland tot grote rijkdom brengen. Rembrandt schildert zijn Nachtwacht en Vermeer zijn Melkmeisje. Vondels schrijft zijn Gijsbrecht van Aemstel en Antonie van Leeuwenhoek groeit uit tot een wetenschapper van formaat.

Ook in de Friese veenweidegebieden gaat het niet slecht: de prijzen voor boter zijn gunstig en de belastingen relatief laag. Jelle is ongetwijfeld boer geweest, maar we kunnen hem in de bestaande bronnen niet terugvinden. Dat heeft alles te maken met het feit dat deze bronnen niet jaarlijks werden opgesteld. De te raadplegen stemkohieren bijvoorbeeld zijn van de jaren 1640 en 1698. In het eerste geval was Jelle te jong (10 jaar) en in het tweede geval reeds overleden om erin voor te komen. Gelukkig is er wel andere informatie beschikbaar.  

Op 12 februari 1660 trouwt Jelle in Langweer met Geeske Alberts. Op 14 april 1661 doen Jelle en Geeske belijdenis des geloofs in de hervormde kerk van Langweer. In 1663 krijgen ze een zoon die de naam Albert krijgt.

Waarschijnlijk is Geeske in het kraambed gestorven, want Jelle heeft plannen om in 1664 te hertrouwen met Antje Eeuwes. Zo ver komt het echter niet, want kort na de 3e proclamatie van het huwelijk op 17 januari 1664 sterft Antje.

Pas twee jaar later trouwt Jelle opnieuw, nu met Aafke Scheltes. Het huwelijk wordt op 21 januari 1666 in Langweer gesloten en er komen in ieder geval twee kinderen uit voort: Eelk en Abe. Op 15 april 1666 doet Aafke belijdenis in de hervormde kerk van Langweer. Op 17 juli 1681 staan Jelle en Aafke ingeschreven als lidmaten van de hervormde gemeente van Boornzwaag. Aafke trouwt opnieuw in 1698, wat betekent dat Jelle ergens in 1697 is overleden.

Na de dood van Jelle ruziën Eelk en Abe over de nalatenschap van hun vader. Op 23 april 1727 verschijnen voor grietman Johan van Vegelin Claerbergen aan de ene kant Eelk Jelles en haar man Bouke Jelles en aan de andere kant Aafke Scheltes met haar zoon Abe. In de scheidingsacte  valt te lezen dat Eelk met haar moeder en broer flink heeft geruzied over de nalatenschap van haar vader Jelle Siebouts. Alle partijen hebben echter besloten het geschil bij te leggen en vragen het Nedergerecht om een oplossing.

De grietman, bijgestaan door zijn bijzitters, besluit dat de boedel door drie onpartijdige mannen zal worden beschreven en getaxeerd en ‘bij boelgoed’ zal worden verkocht. Van de opbrengst krijgt Abe Jelles voor hem en sijn kinders eens vooral (…) een hondert en veertigh car.gls (= caroli guldens) in geld en bovendien een koe die hij seide hem toe te bekoomen.  De liquidatie vindt plaats op 26 april 1727 na gehouden boelgoed. Interessant is de lijst van huisraad :

Een tinnen kom
Twee stoven
Een doos met kindergoed
Een linnen puide  d:p:twee
Een bijbel en testament met koperbeslag (…)
Een testamentie met koperen haken (…)
Drie meelvaties
Een houten arm – emmer
Een voet – banck d:p:los
Drie plancken
Een schotelbanck  met wat steenwerk en
Twee koperen potten
Seven tinnen lepels
Een tinnen halft mingelen
(…) piepkan  en
Acht houten tafelborden
Een juck
Een ijseren potseel
Een nay-korff
Een tijen wege
Kinder en nogh ander stove
Een bedde
Twee oorkussens met slopen
Twee lakens
Twee oud gevoerde dekens

Jelle overlijdt omstreeks 1697, de exacte datum is niet bekend.