Gooitzen Lykeles Brandsma

In 1957 beëindigt de dan bijna 74-jarige Gooitzen Lykeles Brandsma zijn loopbaan als meubelmaker met het restaureren van de preekstoel van de Nederlands-Hervormde Kerk in Gaastmeer. Deze preekstoel is van eikenhout. Tijdens de Franse bezetting werd er belasting geheven op luxegoederen als eiken meubels. Om deze belasting te ontlopen, liet het toenmalige kerkbestuur de preekstoel wit verven.

Op 26 augustus 1944 zijn Gooitzen Lykeles Brandsma en Antje Bruinenberg 35 jaar getrouwd. Hun kinderen zetten een advertentie in de krant en Gooitzen en Antje laten zich vereeuwigen op de foto.

Tijdens de crisisjaren raakt Gooitzen Lykeles Brandsma zijn baan als meubelmaker kwijt. Het gezin verhuist noodgedwongen meerdere malen binnen Joure. Als Lykele en Rindert werk in Leeuwarden hebben gevonden, verhuist het gezin naar Sneek. Op 5 mei 1939 laten ze zich uitschrijven uit het bevolkingsregister van Joure en vestigen ze zich in de 2e Woudstraat 41 te Sneek. Daar zal Gooitzen zijn verdere leven wonen. Hij vindt er werk en daarmee een nieuwe toekomst.

Eén van de huizen waarin Gooitzen Lykeles Brandsma en zijn gezin wonen is Midstraat 145. Nadat Gooitzen in de crisisjaren werkloos is geraakt, is het moeilijk om langere tijd in een huis te wonen. De huur kan immers niet worden betaald. Ze verhuizen in mei 1932 naar de Bloemsteeg 12, vervolgens naar de Midstraat 703, Midstraat 145 en Syl 8. Op 5 mei 1939 verhuist het gezin naar Sneek.

Als in de twintiger jaren van de vorige eeuw de werkloosheid om zich heen begint te grijpen, raakt ook Gooitzen Lykeles Brandsma zijn baan als meubelmaker kwijt. Hij zal lang zonder werk blijven. Om aan de kost te komen, probeert Gooitzen van alles. Hij maakt van blikken bussen kaasraspen die hij probeert te verkopen. Hij verkoopt vet bij de boeren in de omgeving van Joure. Voor de gemeente maakt en repareert hij privaattonnen, doet onderhoudswerkzaamheden aan gemeentewoningen en aan de openbare school.

Als gevolg van de Woningwet (1902) ontstaan er overal in het land coöperatieve bouwverenigingen. Op 28 augustus 1917 wordt in Joure de Stichting Patrimonium Woningbouw ter Verbetering van de Volkshuisvesting Haskerland opgericht. In eerste instantie lukt het niet om bouwgrond te vinden, maar in 1919 kan men van start gaan met de bouw van de eerste 16 woningen. In 1920 volgen er nog eens 30. In één van deze woningen komt het gezin van Gooitzen Lykeles Brandsma in 1921 terecht: Patrimoniumstraat 17.

Makke, de oudste dochter van Gooitzen Lykeles Brandsma en Antje Bruinenberg, als baby in de kinderwagen. 

Makke en Marie Brandsma hand in hand op de foto in het arbeidershuisje aan 't Zand in Joure.

Antje Bruinenberg (1883 - 1951) met Makke aan de hand en kleine Marie op de arm voor het arbeidershuisje aan 't Zand 59 in Joure.

't Zand anno 2007

Het levensverhaal van Antje Bruinenberg is in 1981 door haar zoon Lykele opgetekend.

Makke Brandsma als peuter voor het arbeidershuisje aan 't Zand in Joure. De foto is gemaakt door vader Gooitzen. Een zwarte doek is opgehangen om te zorgen voor een contrastrijke achtergrond.